بررسی دقیق حالات مختلف افعال در زبان ترکی استانبولی

اگر شما هم علاقه مند به یادگیری زبان های مختلف خارجی هستید، حتما میدانید که یادگیری افعال در هر زبان از مهمترین مراحل یادگیری است. این موضوع در یادگیری زبان ترکی استانبولی نیز صادق است؛ ما در این مطلب، با ساده ترین و کاربردی ترین تکنیک های آموزشی، به بررسی انواع و حالت های مختلف افعال زبان ترکی استانبولی ، در زمان حال ساده می پردازیم؛ و همچنین لیستی از پرکابردترین افعال در زبان ترکی را آماده کرده ایم و در ادامه در اختیار شما زبان آموزان عزیز قرار خواهیم داد. بعد از خواندن این پست، صحبت کردن و حتی کاربرد افعال زبان ترکی استانبولی در انواع زمان ها، برای شما به آسانی آب خوردن خواهد بود…

افعال زمان حال ساده

ما از افعال زمان حال ساده، برای اقداماتی استفاده میکنیم که همیشه انجام می دهیم؛ برای مثال:

• من می خورم.
• من فکر می کنم.
• او می نویسد.

در زبان ترکی استانبولی، برای نشان دادن فعل زمان حال ساده، از اتصال پیوندهای خاصی به ریشه فعل کمک می گیرند. ریشه اصلی فعل با حذف حروف ” mak / mek ” از شکل مصدر همان فعل به دست می آید. به عنوان مثال:

1. ریشه فعل ” yazmak ” (به معنی نوشتن)  ” yaz ” میباشد.
2. همینطور در مصدر ” yemek ” ( به معنی خوردن) ” ye ” ریشه فعل است.

افعال زبان ترکی استانبولی در زمان حال ساده سه دسته هستند

۱. حالت مثبت فعل (من غذا می خورم)

۲. حالت منفی فعل (من غذا نمی خورم)

۳. حالت سوالی فعل (آیا او غذا می خورد؟)

در ادامه به توضیح نحوه ساخت افعال زبان ترکی استانبولی در هر کدام از این حالت ها، میپردازیم:

۱. حالت مثبت افعال زبان ترکی استانبولی حال ساده

افعال زبان ترکی استانبولی در زمان حال ساده مثبت، به یکی از سه روش زیر شکل می گیرد، که در ادامه توضیح میدهیم؛ در تمامی این روش ها پسوندی که به ریشه فعل وصل می شود حرف  ” r ” میباشد. نکته اصلی این است که در زمان حال ساده همیشه ” r ” را به خاطر بسپارید.

نوع اول افعال زبان ترکی استانبولی در زمان حال ساده مثبت

اگر آخر ریشه های افعال دارای حرف صدادار باشند از ” -r ” استفاده می کنیم؛ این روش زمانی به کار می رود که حرف آخر ریشه فعل صدادار باشد به مثال های زیر توجه کنید:

• başlamak  :(başla)
• yemek :(ye)
• okumak :(oku)

در این روش برای شکل گیری افعال زبان ترکی استانبولی حال ساده مثبت تمامی کاری که انجام می دهیم این است که ” r ” را به ریشه فعل وصل می کنیم و پسوند شخصی را در انتهای آن می آوریم:

yemek (ye) – خوردن 

• من می خورم    Ben yerim
• تو می خوری     Sen yersin
• او می خورد          O yer
• ما می خوریم      Biz yeriz
• شما می خورید Siz yersiniz
• آنها می خورند  Onlar yerler

نوع دوم افعال زبان ترکی استانبولی در زمان حال ساده مثبت

اگر آخر ریشه های افعال دارای حرف صامت باشند و تک سیلابی باشند از “-ar ” و “-er” استفاده می کنیم؛ در این نوع ریشه فعل

• به صامت ختم می شود
• دقیقا یک هجا دارد

برای مثال:

yazmak : (yaz)  (به معنی نوشتن )

sormak : (sor)  (به معنی پرسیدن)

gülmek : (gül)  (به معنی خندیدن)

یکی از پسوندهای ” ar / er ” را بر اساس آخرین صامت موجود در ریشه فعل به آن اضافه می کنیم. سپس پسوند شخصی را به دنبال آن می آوریم.

çizmek (çiz) – تصویر کشیدن 

• من می کشم Ben çizerim
• تو می کشی Sen çizersin
• او می کشد O çizer
• ما می کشیم Biz çizeriz
• شما می کشید Siz çizersiniz
• آنها می کشند Onlar çizerler

البته این مورد استثنائات متعددی دارد از جمله :

• almak
• bilmek
• bulmak
• durmak
• gelmek
• görmek
• kalmak
• ölmek
• sanmak
• vermek

نوع سوم افعال زبان ترکی استانبولی در زمان حال ساده مثبت

اگر آخر ریشه های افعال دارای حرف صامت باشند و چند سیلابه باشند از “-ır” ، “-ir” ، “-ur” ، “-ür”  استفاده می کنیم:

این نوع ریشه فعل:

• به صامت ختم می شود
• چند هجایی یا سیلابی است

به مثال های زیر توجه کنید:

(kullan) : kullanmak

(öğren) : öğrenmek

(otur) : oturmak

(düşün) : düşünmek

 

با توجه به آخرین حرف صامت موجود در ریشه فعل، یکی از “-ır”  “-ir”  “-ur”  “-ür” را اضافه می کنیم. پس از آن پسوند شخصی را پیوست می کنیم.

 

düşünmek(düşün) – فکر کردن

• من فکر می کنم Ben düşünürüm
• تو فکر می کنی Sen düşünürsün
• او فکر می کند O düşünür
• ما فکر می کنیم Biz düşünürüz
• شما فکر می کنید Siz düşünürsünüz
• آنها فکر می کنند Onlar düşünürler

این مورد نیز استثنائاتی دارد؛ از جمله:

• seyretmek
• bahsetmek
• kaybolmak
• affolmak

۲. حالت منفی افعال زبان ترکی استانبولی حال ساده

تنها یک روش برای تشکیل حالت منفی افعال زبان ترکی استانبولی در زمان حال ساده وجود دارد. و آن این است که با توجه به آخرین حرف مصوت ریشه فعل، یکی از ” maz ”  ” mez ” را به ریشه فعل می چسبانیم. سپس پسوند شخصی را ضمیمه می کنیم.

البته ضمایر شخصی ” Ben ” و ” Biz ” کمی متفاوت هستند. در اینجا برای ” Ben ” به جای ” maz/mez ” از ” mam/mem ” استفاده می کنیم. برای ” Biz ” حروف” mayız / meyiz ” را به دنبال فعل می آوریم. به مثال های آورده شده در زیر توجه کنید:

kullanmak (kullan) – استفاده کردن

• من استفاده نمی کنم Ben kullanmam
• تو استفاده نمی کنی Sen kullanmazsın
• او استفاده نمی کند O kullanmaz
• ما استفاده نمی کنیم Biz kullanmayız
• شما استفاده نمی کنید Siz kullanmazsınız
• آنها استفاده نمی کنند Onlar kullanmazlar

۳. حالت سوالی افعال زبان ترکی استانبولی حال ساده

همانطور که در بالا گفتیم، سه شکل مختلف برای تشکیل افعال زبان ترکی استانبولی حال ساده مثبت وجود دارد؛ اما می توان با استفاده از یک روش کوتاه، همه آنها به سؤال تبدیل شوند.
در این حالت تمرکز اصلی روی ” r ” است که هنگام شکل گیری فعل مثبت اضافه شده است. اولین کاری که ما انجام می دهیم تقسیم فعل پس از ” r ” است. به این شکل که حروف ” mı / mi / mu / mü ” را بر اساس مصوت قبل از ” r ” جداگانه اضافه می کنیم و سپس در آخر پسوند شخصی را به حروف بالایی ضمیمه می کنیم.

برای فاعل شخصی ” Onlar ” پسوند شخصی به ” r ” وصل می شود. تمام کاری که ما انجام می دهیم اضافه کردن ” mı ” یا ” mi ” در انتها است. علاوه بر این، برای ” Ben ” و ” Biz ” یک ” y ” قبل از پسوند شخصی اضافه می کنیم زیرا وجود دو مصوت کنار هم مجاز نیست.

به عنوان مثال:

yazmak (yaz) – نوشتن

• آیا من می نویسم؟    Ben yazar mıyım
• آیا تو می نویسی؟      Sen yazar mısın?
• آیا او می نویسد؟            O yazar mı?
• آیا ما می نویسیم؟       Biz yazar mıyız?
• آیا شما می نویسید؟   Siz yazar mısınız?
• آیا آنها می نویسند؟     Onlar yazarlar mı?

بررسی حالت های مختلف اسامی در زبان ترکی استانبولی

پرکاربردترین افعال زبان ترکی استانبولی

 

سریع ترین روش برای یادگیری زبان ترکی استانبولی