راهنمای جامع استفاده از اکسیژن متر

اکسیژن متر دستگاهی است که می تواند میزان اکسیژن مایع یا محیط را اندازه گیری کند. این دستگاه که یک تجهیزات آزمایشگاهی بسیار دقیق است کاربردهای فراوانی دارد. دستگاه اکسیژن سنج دارای انواع پرتابل، قلمی و رومیزی می باشد که با توجه به کاربرد دارای دو نوع مایع و محیطی می باشد. حتی برخی از انواع آنها توانایی اندازه گیری اکسیژن در هر دو حالت مایع و محیط را دارند. در ادامه راهنمای جامع استفاده از اکسیژن متر را در اختیار شما قرار می دهیم.

معرفی دستگاه اکسیژن متر

اندازه گیری میزان اکسیژن محیط و مایعات به ویژه در تعیین کیفیت آب بسیار مهم است. برای اندازه گیری اکسیژن از دستگاهی به نام اکسیژن سنج استفاده می شود که دارای دو نوع مایع و محیط است. برای اندازه گیری میزان اکسیژن آب از اکسیژن متر مایع و برای اندازه گیری اکسیژن هوا از نوع محیط استفاده می شود. این دو نوع اکسیژن سنج، اکسیژن مایع و محیط را بر حسب میلی گرم در لیتر یا ppm اندازه گیری می کنند. برخی از این دستگاه ها قابلیت اندازه گیری اکسیژن محیط و مایع را با هم دارند. از آنجایی که میزان اکسیژن محلول در آب برای حیات موجودات آبزی بسیار مهم است، بنابراین دستگاه اکسیژن سنج در این زمینه بسیار مفید است. همچنین از این دستگاه در آزمایشگاه ها و صنایع کشاورزی و حتی بیمارستان ها استفاده زیادی می شود.

انواع اکسیژن متر آزمایشگاهی

اکسیژن سنج ها انواع مختلفی دارند مانند اکسیژن سنج های قلمی، قابل حمل، رومیزی و آنلاین.

دستگاه اکسیژن سنج قلمی:
مقرون به صرفه ترین و کوچکترین آن، نوع قلمی است که به دلیل غیرقابل تعویض بودن الکترود، عمر کوتاهی نسبت به دیگر انواع کنتورهای اکسیژن دارد.

دستگاه اکسیژن سنج قابل حمل:
به دلیل قابل حمل بودن، از اکسیژن سنج های قابل حمل برای استفاده در فضای باز استفاده می شود. این دستگاه با باتری کار می کند و برخلاف نوع قلمی، الکترود آن قابل تعویض است. این دستگاه میزان اکسیژن محلول در آب را به روش الکتروشیمیایی اندازه گیری می کند.

دستگاه اکسیژن متر رومیزی:
یک آداپتور و برق شهری برای تامین جریان اکسیژن کنتورهای رومیزی استفاده می شود که بیشترین استفاده را در آزمایشگاه ها دارند. این دستگاه جزء تجهیزات آزمایشگاهی بوده و مانند اکسیژن سنج قابل حمل دارای الکترود قابل تعویض می باشد. به همین دلیل می توان از آن برای مدت طولانی استفاده کرد.

اکسیژن متر دیجیتال:
این نوع دستگاه ها که همیشه روشن هستند به غیر از اندازه گیری میزان اکسیژن قابلیت های دیگری نیز دارند. به عنوان مثال، این نمونه می تواند به شیر برقی دستور دهد تا مقداری از مواد را به محلول مورد نظر کم یا زیاد کند.

نحوه کالیبره کردن اکسیژن متر لوترون مدل DO5510:
قبل از شروع اندازه گیری میزان اکسیژن و کار با اکسیژن متر، این دستگاه باید کالیبره شود. برای کالیبراسیون پس از روشن شدن دستگاه و قرار دادن سلکتور در قسمت O2 نمایش صفر توسط دستگاه نشان دهنده کالیبره بودن آن می باشد. اما اگر عدد صفر نمایش داده نشد، کلید صفر را فشار داده و پس از خاموش کردن دستگاه، پروب آغشته به محلول کالیبراسیون را به دستگاه متصل کرده و سپس دستگاه را روشن کنید. سپس کلید O2 Cal را فشار دهید و بعد از ۴ تا ۵ دقیقه عدد ۲۰.۸ یا ۲۰.۹ نمایش داده می شود. نمایش این اعداد نشان دهنده دستگاه کالیبره شده است.

عملکرد دستگاه اکسیژن متر

مقدار اکسیژن آزاد و غیر ترکیبی موجود در مایعات را اکسیژن محلول می گویند که مانند شکر یا نمک حل شده در آب با آب واکنش نمی دهد. اکسیژن آب از طریق هوادهی یا هوای اطراف یا از محصولات جانبی فتوسنتز وارد آب می شود. تعیین میزان اکسیژن محلول و DO در آب برای زندگی آبزیان و همچنین تعیین کیفیت آب آشامیدنی بسیار مهم است. در اکسیژن متر محلول، نمونه در داخل الکترود و داخل غشای تراوا به اکسیژن قرار می گیرد. جریان تولید شده از انتقال الکترون ها و اکسیژن مولکولی، پس از عبور اکسیژن از این غشاء و رسیدن به الکترود، متناسب با مقدار اکسیژن محلول است. اندازه گیری جریان با استفاده از آمپرمتر و الکترود مرجع انجام می شود. اکسیژنی که در آب حل می شود تحت تأثیر دما و فشار آب قرار می گیرد.

نکته :
در آب سالم میزان اکسیژن محلول ۵ میلی گرم در لیتر است و سطح DO آب اگر به کمتر از ۵ میلی گرم در لیتر برسد برای موجودات آبزی خطرناک است. نکته دیگری هم وجود دارد، اندازه گیری اکسیژن محلول در محیط زندگی آبزیان باید هر روز و در ساعت مشخصی از روز انجام شود. زیرا مقدار آن در طول روز در ساعات مختلف متفاوت است.

نکات مهم هنگام انتخاب دستگاه اکسیژن سنج

ابتدا باید با توجه به نوع اپلیکیشن، نوع قلم، پرتابل یا رومیزی انتخاب شود. دستگاه باید بتواند اکسیژن را بر حسب درصد اندازه گیری کند. همچنین در انتخاب یک دستگاه خوب باید به مواردی مانند قابلیت اندازه گیری دما، قابلیت کالیبره بودن، قابلیت اتصال به کامپیوتر، داشتن حافظه برای ثبت حداکثر و حداقل مقادیر، قابلیت اندازه گیری توجه شود. درصد شوری و مقدار اسید و محدوده اندازه گیری. .

کاربرد دستگاه اکسیژن سنج

کنتورهای اکسیژن برای تعیین کیفیت آب فاضلاب، در کشاورزی، آزمایشگاه ها، دامپزشکی، معادن، تصفیه آب، صنایع غذایی، آبزی پروری و بسیاری موارد دیگر استفاده می شود.

شرکت های سازنده کنتور اکسیژن و قیمت خرید و فروش

شرکت های مختلف اکسیژن سنج رومیزی، قابل حمل، قلمی و آنلاین تولید می کنند. این دستگاه ها با توجه به نوع شرکت های سازنده و کیفیت ساخت آنها قیمت های متفاوتی دارند که توسط نمایندگی های مختلف در ایران عرضه می شوند. یکی از این شرکت ها شرکت آلمانی WTW است که نوع پرتابل را در سری Multi Line و Profilene طراحی می کند. طرح Multi Line علاوه بر اندازه گیری DO، قابلیت اندازه گیری دما، pH و شوری را نیز دارد. همچنین در سری های مختلف یک، دو یا سه شبکه تولید می شوند.

نوع دیگر اکسیژن سنج مدل پرتابل هانا با امکاناتی نظیر قابلیت حمل، جبران خودکار دما، نمک و ارتفاع، داشتن صفحه نمایش بزرگ و سایر امکانات می باشد.

آشنایی با فرایند کالیبراسیون اکسیژن متر

برای کالیبره کردن اکسیژن متر ابتدا باید دستگاه را روشن کنید و قسمت کلکتور را روی اکسیژن قرار دهید، اگر صفر نشان داد دستگاه کالیبره شده است و اگر صفر را نشان نداد به این معنی است که دستگاه کالیبره نیست و اکنون کلید صفر دستگاه را فشار داده و دستگاه را خاموش می کنیم. برای کالیبراسیون، پروب را با محلول کالیبراسیون آغشته کنید و کلید O2CAL را فشار دهید و ۴ تا ۵ دقیقه صبر کنید تا عدد ۲۰.۹ یا ۲۰.۸ نمایش داده شود و دستگاه کالیبره شود.

جمع بندی

دستگاه اکسیزن متر یکی از مهمترین دستگاه هایی است که در انواع آزمایشگا های شیمی، طبی و تحقیقاتی استفاده می شود. اگر دستگاه اکسیزن متری دارید که دچار خرابی شده است، پیشنهاد می کنیم دستگاه خود را به تعمیرکاران مرکز تعمیر تجهیزات آزمایشگاهی بسپارید تا کار تعمیر دستگاه شما را با دانش روز و تجهیزات مدرن انجام دهند.

این مجموعه دارای تیم مجرب و سابقه در تعمیر و عیب یابی نواع تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی می باشد و خدامت خود را با قیمت مقرون به صرفه ارائه می دهد.