مراحل صحافی کتاب و معرفی انواع جلد صحافی
یکی از بهترین و کاملترین ابزار‌ها برای یادگیری و آموزش استفاده از مجله و کتاب است و در واقع یک جزء جدا نشدی از زندگی اجتماعی و فرهنگی مردم در طول سالیان اخیر بوده، به همین دلیل نویسندگان کتاب‌ها و مجلات به دنبال حفظ کیفیت و ماندگاری هر چه بیشتر آثار خود هستند به فکر این افتاده‌اند که از صجافی برای مجلات و کتاب‌های خود خود استفاده کنند. صحافی که یکی ار فرآیندهای مهم در مراحل ساخت محصول چاپی است و توجه بسیاری به صحافی در چاپخانه‌ها می‌شود. در این مطلب درباره انواع مختلف صحافی و روش‌های متنوعی که صحافی انجام می‌شود صحبت می‌کنیم.
آنچه در این مقاله می‌خوانید :
مراحل صحافی کتاب
قدم اول:
اولین قدم تا کردن کاغذ و برگه‌های چاپ شده است. مدل و نوعی که برگه‌ها تا می‌شوند ن.ع صحافی را مشخص می‌کند این کار توسط ماسینی انجام می‌شود که به آن ماشین تاکن می‌گویند.
قدم دوم:
ترکیب یا ترتیب‌بندی در این قسمت صفحات کتاب را به ترتیب شماره پشت سر هم می‌چینند و بعد تصاویر یا صفحات رنگی به کمک دست لابه لای برگه‌ها قرار می‌دهند تا برای ته دوزی آماده شود.
قدم سوم:
زمانی که ترتیب‌بندی انجام شد نوبت به کناره دوزی یا ته دوزی می‌رسد این مرحله در صورتی انجام می‌شود که کار بسته به نوع صحافی نیاز به دوخت داشته باشد.
قدم چهارم:
شکل‌بندی در این مرحله فرم‌های ته دوزی شده یا کوک فلزی خورده را کوبیده می‌شود تا پف و تورم آن از بین برود. اگر کار ته دوزی شده باشد قبل از مرحله کوبیده شدن آن را با یک لایه چسب می‌پوشانند تا در زمان کوبیده شدن کار استحکام خود را از دست ندهد و شل نشود.
قدم پنجم:
در مرحله آخر بعد از مشخص شدن نوع جلد کتاب، جلد برابر با اندازه خوده کتاب برش می‌خورد و پس از انجام لت در صحافی کتاب و لت سازی بر روی جلد، اصلاعات مورد نیاز (نام کتاب، نام نویسند…) را به روش‌های مختلف عادی یا طلاکوب ثبت می‌شود، کتاب برای مدتی به زیر دستگاه برس می‌رود تا خشک شود.
انواع مختلف صحافی
صحافی انواع واقسام مختلفی دارد که نویسند متناسب با نوع مجله یا کتاب خود نوع صحافی که با کیفیت و دوام بالایی باشد را انتخاب می‌کند. در این بخش می‌خواهیم انواع صحافی‌ها و ویژگی که هر کدام دارند، مناسب برای چه نوع کتاب یا مجله‌ای هستند را بررسی می‌کنیم.
- صحافی مجله‌ای
- صحافی فنری
- صحافی جلد نرم
- صحافی جلد سخت
صحافی مجله‌ای
در این نوع صحافی چهار صفحه در یک برگه پشت و رو چاپ می‌شوند و در آخر صفحاتی که چاپ شده‌اند را به ترتیب به وسیله سیم مفتولی و یا منگنه به یکدیگر متصل می‌کنند.
ویژگی‌های صحافی مجله‌ای
- مناسب برای صحافی کتاب و مجلاتی با تعدا صفحات کم.
- جزء صحافی‌های ارزان قیمت و مقرون به صرفه محسوب می‌شود.
- بیشتر برای دفترچه‌هاب راهنما، مجله‌ها و جزوه‌هایی با تعداد صفحات کم کاربردی است.
صحافی فنری
در صحافی فنری اول همه صفحات را پشت سر هم مرتب می‌کنند و بعد به وسیله دستگاه پانچ سوراخ می‌شوند، در مرحله آخر به کمک فنر‌هایی این صفحات را به هم متصل می‌کنند که این فنرها می‌توانند به شکل ماپیچ فنری، مارپیچ پلاستیکی یا ژله‌ای، فنر فلزی دوتایی یا پلاستیکی در سایزهای مختلفی باشند.
ویژگی‌های صحافی فنری
- در مدت زمان بسیار کم تعداد تیراژ بالایی دارد
- فنرها بسته به نوع و ابعادشان که بعضی از آن‌ها می‌توانند نهایتا ۱۰۰ برگ یا ۳۵۰ برگ را در خود جا دهند.
- به دلیل قابلیت چرخشی بودن فنرها استفاده کردن از مجلات یا کتاب‌های فنر بسیار آسان است.
- صحافی فنری دوام بیش‌تری دارند.
- بیشتر برای جزوات دانشگاهی و کتاب‌های درسی کاربرد دارند.
صحافی جلد نرم
در صحافی جلد نرم اول از همه تمامی برگه‌ها را با استفاده از چسب به ترتیب روی هم می‌چینند و بعد جلد را بر روی آن قرار می‌دهند. این چسب کاری می‌تواند هم به صورت دستی و با استفاده از چسب سرد انجام شود و هم با استفاده از دستگاهی که شامل چسب گرم است و سرعت بالایی هم دراند انجام بشود. جلدی که در صحافی جلد نرم به کار می‌برند از جنس مقواهایی نازک با انعطاف‌پذیری بالا است.
ویژگی‌های صحافی جلد نرم
- برای تهیه کردن کتاب استفاده می‌شود.
- استفاده از صحافی جلد نرم برای مجلات کاربردی ندارد زیرا تعداد برگه‌های مجلات معمولا کم هستند.
- با این روش می‌توان تعداد برگه‌های بالایی تا قطر ۷ سانتی متر را به یکدیگر متصل کرد.
- در آماده سازی کتاب‌هایی با تعداد تیراژ بالا از دستگاهی که حاوی چسب گرم است استفاده می‌شود.
صحافی جلد سخت
به نظرتان صحافی جلد سخت چطور انجام می‌شود؟ در صحافی جلد سخت اول تمامی برگه‌ها را با استفاده از چسب سرد یا دستگاهی که حاوی چسب گرم هست به هم دیگر وصل می‌کنند و سپس جلدی که از جنس مقوای ضخیم است را به صورت جداگانه می‌سازند و بعد برگه‌هایی که از قبل به هم متصل کرده بودند را از طریق یک‌سری اتصالات به جلد وصل می‌کنند
جلد سخت خود انواع مختلفی دارد که توضیح و کاربرد هرکدام مختصر توضیح می‌دهیم.
جلد سخت سلفونی:
برای شروع اول جلد به صورت جداگانه با یک مقوا بسیار ضخیم چاپ می‌شود و با استفاده از سلفون روکش کاری شده به کتاب متصلش می‌کنند.
جلد سخت چرمی:
پایه جنس این نوع جلد از چرم است که طرح‌‌هایی را به صورت هکاکی یا طلاکوب بر روی آن‌ها پیاده می‌کنند بعد به کتاب متصل می‌شوند. بیش‌ترین کاربرد این نوع از جلدها در تهیه و ساخت کتب ارزشمندی مانند قرآن، حافظ… است.
جلد سخت گالینگور:
جنسش از چرم مصنوعی است طرح و نوشته‌ها به وسیله ماشین طلاکوب بر روی آن هک می شود. بیش‌ترین کاربرد این نوع جلد برای پایان‌نامه‌ها، پروژه‌ها و …. می‌باشد.