پولیپ رحم و درمان آن
تقریبا یک چهارم زنان دچار پولیپ رحم می شوند که در واقع رشد بیش از حد بافت رحم است. برخی زنان مبتلا به پولیپ رحم، دچار خونریزی غیرطبیعی رحم می شوند اما اغلب افراد مبتلا به پولیپ رحم هیچ علامتی ندارند.
پولیپ رحم چیست؟
پولیپ رحم، توده های کوچک و نرم درون رحم هستند که از بافت درون رحم با نام اندومتر تشکیل شده اند به همین دلیل به آنها پولیپ های اندومتریال نیز گفته می شود.
اندازه پولیپ ها می تواند متغیر باشد و از چند میلی متر تا چند سانتی متر متفاوت باشند. پولیپ ها ممکن است تکی باشند یا چندین پولیپ در رحم وجود داشته باشند و معمولا در قسمت بالای رحم دیده می شوند.
آنچه در این مقاله میخوانید :
چرا پولیپ به وجود می آید؟
به طور کامل مشخص نیست که چرا پولیپ ها ایجاد میشوند. تشکیل پولیپ ها ممکن است با موارد زیر در ارتباط باشد:
• افزایش میزان استروژن در بدن که هورمون جنسی زنان است
• التهاب مزمن دهانه رحم، واژن یا رحم
• گرفتگی رگهای خونی
میزان استروژن بالا
میزان استروژن در طول حیات یک زن، به طور طبیعی در حال تغییر است. در طی سالهای باروری، در طول حاملگی و در ماه هایی که به یائسگی ختم میشود، میزان استروژن در بالاترین میزان خود می باشد. مواد شیمیایی دست ساز بشر که مثل استروژن عمل میکنند، در محیط زندگی یافت میشوند. مثلا زِنواستروژن ها در فرآورده های گوشتی و محصولات لبنی وجود دارند. اگر ظروف فومی و پلاستیکی حاوی مواد غذایی حرارت ببینند، استروژنهای شیمیایی وارد غذا میشوند. حتی برخی از خو ش بوکننده های هوا حاوی فتالات ها هستند. فتالاتها نیز موادی شیمیایی هستند که مثل استروژن عمل میکنند.
التهاب
التهاب دهانه رحم به صورت قرمزشدن، سوزش یا از بین رفتن سلول های دهانه رحم بروز میکند. برخی از دلایل شناخته شده التهاب دهانه رحم شامل موارد زیر است:
• عفونت باکتریایی
• زگیل تناسلی
• تبخال تناسلی
• عفونتهای قارچی
• بارداری
• سقط جنین عمدی
• سقط جنین غیرعمدی
• تغییرات هورمونی
علائم پولیپ رحم
هنگامی که پولیپ ها از خود علائم نشان می دهند بسیار شبیه بیماری های جدی همانند سرطان رحم یا آندومتر هستند. اگر علائمی که در ادامه به آنها اشاره می شود را دارید، حتما باید به پزشک برای بررسی مراجعه کنید. علائم پولیپ ها شامل انواع متفاوت خونریزی غیر طبیعی واژن است که شامل موارد زیر می شود:
• خونریزی شدید قاعدگی
• لکه بینی یا خونریزی بین دو پریود
• لکه بینی یا خونریزی بعد از نزدیکی
• لکه بینی یا خونریزی بعد از یائسگی
• پریودهای نامنظم (همه چیز درباره درمان اختلالات قاعدگی)
• دشواری در باردار شدن
علل ایجاد پولیپ رحم
پزشکان به درستی نمی دانند که چرا زنان به پولیپ مبتلا می شوند اما احتمالا ابتلا به پولیپ های رحمی با تغییر میزان هورمون ها مرتبط است. در هر چرخه قاعدگی، میزان هورمون استروژن کم و زیاد می شود که موجب ضخیم شدن مخاط رحم و شروع پریود می شود. افزایش بیش از حد ضخامت رحم موجب تشکیل پولیپ می شود.
عوامل موثر در ایجاد پولیپ رحم
• سنین بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی
• یائسگی
• چاقی
• مصرف داروهای ضداستروژن مانند تاموکسیفن
• فشار خون بالا
تشخیص پولیپ رحم
پزشک ممکن است یکی از روش های زیر را برای تشخیص این مورد به کار ببرد که آیا مبتلا به پولیپ هستید یا خیر. اگر پزشک حین معاینه لگنی پولیپ را مشاهده کند، می تواند همزمان آن را نیز بردارد.
روش های تشخیص دیگری شامل موارد زیر هستند:
• سونوگرافی واژینال: پزشک دستگاهی میله مانند را درون واژن شما فرو می کند که امواج را به کامپیوتر ارسال می کند تا تصویری از رحم شما را به دست دهد.
• هیستروسونوگرافی: پزشک از این روش در طی سونوگرافی واژینال استفاده می کند. پزشک لوله ای نازک را داخل واژن می کند و آب نمک را درون رحم شما تزریق می کند. مایع موجب بزرگ شدن رحم می شود که نمای بهتری از درون رحم را به دست می دهد.
• هیستروسکوپی: پزشک لوله ای تلسکوپ مانند به نام هیستروسکوپ را از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می کند که با استفاده از این دستگاه می توان درون رحم را دید. اگر پزشک پولیپی را مشاهده کند، می تواند با استفاده از ابزار جراحی در همان زمان هیستروسکوپی آن را بردارد.
• بیوپسی رحم یا آندومتر: پزشک از وسیله پلاستیکی نرمی برای نمونه برداری از بافت رحم شما استفاده می کند و سپس نمونه را برای آزمایشگاه می فرستد از نظر بدخیمی و ابتلا به سرطان بررسی شود.
• کورتاژ تشخیصی: این روش حتما باید در اتاق عمل انجام شود. پزشک از ابزار فلزی که حلقه ای در انتهای آن دارد برای نمونه بدراری از پولیپ یا رحم استفاده می کند. پزشک می تواند از این وسیله برای برداشتن پولیپ نیز استفاده کند.
درمان پولیپ رحم
• صبرکردن همراه با مراقبت: اگر هیچ علائمی ندارید و پولیپ سرطانی نیست لازم نیست درمانی انجام دهید. می توانید صبر کنید و منتظر بمانید که خود به خود رفع شود. اگر یائسه شده اید، احتمال ابتلای شما به سرطان بیشتر است و پزشک ممکن است برداشتن پولیپ را پیشنهاد بدهد.
• دارو برای درمان پولیپ رحم: داروهای هورمونی آزادکننده پروژسترون و گونادوتروپین می توانند به کنترل میزان هورمون های شما کمک کنند. این داروها می توانند موجب کوچک شدن پولیپ ها شوند و علائمی مانند خونریزی شدید را کاهش دهند. اما اغلب علائم هنگامی که مصرف داروها را قطع کنید، باز می گردند.
• جراحی برای درمان پولیپ رحم: پزشکان اغلب پولیپ ها را در طی انجام همان روش های تشخیصی پولیپ، مانند هیسترسکوپی یا کورتاژ تشخیصی بر میدارند. اگر پولیپ ها دارای سلول های سرطانی باشند؛ ممکن است به جراحی برای برداشتن کل رحم نیازمند شوید که هیسترکتومی نامیده می شود.
احتمال عود پولیپ رحم
مطالعات متعددی ریسک عود مجدد پولیپ های رحم را در زنان یائسه نشده متغیر یافته اند که بین ۱۵ تا ۴۳ درصد می باشد. نرخ عود پولیپ رحمی در زنان یائسه شده به درستی هنوز مشخص نشده است.